آداب و وظایف شاگرد

آداب و وظایف شاگرد 

راه و رسم دانش اندوزی

بهترین راه تثبیت محفوظات تکرار روزمرّة ایات است که حداقل خواندن روزی 2 جزء برای حافظات کل تا مدت 3 سال ضروری می‌رسد. یکی از مهم‌ترین نکاتی که منجر به تثبیت محفوظات می‌گردد، وارد کردن قرآن به عرصه زندگی و در ارتباط بودن با ایات است. در شماره قبل به آداب مشترک میان استاد و شاگرد و همچنین آداب و وظایف معلم در برابر شاگرد اشاره شد. در این شماره به آداب و وظایف شاگرد در برابر استاد می‌پردازیم. ج ) آداب و وظایف شاگرد1  1. محصل باید نیت خود را خالص نماید و دل را پاک گرداند تا برای فراگرفتن علم قابلیت پیدا کند. 2. زمان تحصیل را غنیمت شمارد و از آن بهره جوید. 3. در دفع موانع اشتغال و علاقه به تحصیل بکوشد. 4. تا به هدف اصلی دانش نرسیده، به امور دیگر مشغول نگردد. 5. از دوستان ناشایست و آنان که مانع اشتغالات علمی او می‌شوند، کناره‌گیری نماید. 6. همواره در فراگیری دانش بکوشد و در همه لحظات از آموختن علم خودداری نکند. 7. از همت عالی برخوردار باشد و به اندکی از علم قناعت نکند. 8. مطالب علمی را به ترتیب بیاموزد. از مقدمات به سطح بالاتر برود. 9. به استاد خود احترام گذارد و از مقام علمی او تجلیل نماید. 10. استاد را به عنوان پدر روحانی خود بداند. 11. در برابر استاد تواضع و فروتنی داشته باشد. 12. از زشتیهای استاد چشم‌پوشی نماید. 13. مراقب حرکات و حالات خود در محضر استاد باشد. 14. در گفت‌وگو و پرسش و پاسخ در حضور استاد و در غیبتش، او را بزرگ شمارد. 15. از استاد سرمشق گیرد و راه او را پیروی نماید و خود را منقاد او قرار دهد. 16. به توضیحات استاد ارج نهد. 17. از استاد سپاسگزاری نماید که او را به عمل بافضیلتی وا داشته است. 18. در برابر سوءخلق یا ستم معلم شکیبایی نماید و اعتقاد خود را از استاد سلب نکند. 19. کوشش نماید پیش از حضور استاد به جلسه درس، خود را به محضر درس حاضر سازد. 20. در جلسه خصوصی استاد بی اجازه او وارد نشود، چه استاد تنها باشد یا دیگری در آن مجلس باشد. اگر استاد اجازه داد، داخل شود؛ در غیر این‌صورت برگردد. 21. با هیئت کامل و فارغ‌البال از همه مشاغل و راضی و خوشحال به خدمت استاد برسد. 22. از سؤالهای تکراری و فرساینده و تلف کننده وقت خودداری کند. 23. مزاحم اوقات خاص استاد نگردد. 24. با کمال ادب و آرامش و وقار و فروتنی و خضوع در برابر استاد بنشیند و رعایت ادب و نزاکت را بنماید. 25. با دقت و توجه کامل به سخنان استاد گوش دهد. بدون جهت صدای خود را بلند نکند و از حرکات دیگر بپرهیزد. 26. مخاطبات خود را با معلم به خوبی انجام دهد و از به کار بردن عبارات رایج در بین مردم بپرهیزد. 27. در بیان مطالب درس از استاد سبقت نگیرد. 28. در حضور استاد نباید بخندد یا با تمسخر کلام استاد را تکرار کند. 29. سخن استاد را قطع نکند. 30. هرگاه معلم چیزی به شاگرد عطا کرد، لازم است با دست راست عطیة استاد را بپذیرد. 31. هنگام بلند شدن استاد به احترام او بایستد و هنگام حرکت، پیشاپیش استاد راه نرود2 و اصول دیگر. پی‌نوشتها: 1. برگرفته از کتاب سیر آموزش در میان مسلمین، نوشته دکتر جهانبخش ثواقب. 2. برای شرح و تفصیل بیشتر این اصول ر.ک: شهید ثانی، منیة المرید، ترجمه محمد باقر ساعدی خراسانی، ص 218 ـ 235.

پدیدآورنده: محمد حاج‌ابوالقاسمی