پرورشی شهرقدس

معارف اسلامی و مسائل تربیتی و پرورشی ومناسبتهای روز

پرورشی شهرقدس

معارف اسلامی و مسائل تربیتی و پرورشی ومناسبتهای روز

گیاهان در قرآن (پیازوترنجبین وخیاروزنجبیل)

گیاهان در قرآن (پیاز)

و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت، از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. (بقره / 61)

نام قرآنی:

بصل

نامهای متداول:

فارسی، اردو، هندی، پنجابی: پیاز؛ عربی: بصل؛ سانسکریت: پلندو؛ بنگالی: پیانج؛ تلگو: وولی: تامیلی: ونگائم؛ ملیالمی: اُولیّ؛ گجراتی، مراتی: کانده؛ کشمیری: گانده؛ انگلیسی:onion؛ فرانسوی:oignon؛ آلمانی:Zwiebel؛ لاتینی:caepa؛ ایتالیایی:cipolla؛ یونانی:krommdi,krommun؛ اسپانیایی:cebolla؛ روسی:Iukovitsa.

نام علمی:

Allium cepa (از تیره ی سوسنLiliaceae).

اشاره ی قرآنی:

"و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربک یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها و قثآئها و فومها و عدسها وبصلها قال اتستبدلون الّذی هو ادنی بالّذی هو خیر اهبطوا مصراً فانّ لکم ما سالتم و ضربت علیهم الذلّة و المسکنة و باءو بغضب من الله ذلک بانّهم کانوا یکفرون بایات الله و یقتلون النبیین بغیرالحق ذلک بما عصوا و کانوا یعتدون." (بقره/ 61)

و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی وخیار و سیر وعدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را که برتر است به آنچه فروتر است بدل کنید؛ به شهری باز گردید که در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی، خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود که به آیات خدا کافر شدند و پیامبران را به ناحق کشتند و نافرمانی کردند و تجاوز ورزیدند.

سیر و پیاز از نظر گیاه شناسی از یک جنس هستند. بیش از 60 گونه گیاه مختلف از جنس سیر در مصر و عربستان می روید. مردم مصر باستان علاقه ی زیادی به سیر و پیاز داشتند. نقل شده که در زمان ساختن هرم بزرگ کئوپس (حدود سال 3700 ق.م) برای کارگرانی که به خدمت گرفته شده بودند در برنامه ی غذایی شان علاوه بر تربچه، سیر و پیاز نیز وجود داشت که 160 سکّه ی مصری در این راه صرف شد. ارزش فعلی این مبلغ چهل کرور روپیه ی هندی است. این مبلغ گزاف نمایانگر اهمیت سیر و پیاز برای مردم آن زمان می باشد.آنان پیاز را می پرستیدند  و به آن سوگند می خوردند امّا مجاز نبودند بعد از خوردن پیاز وارد معبد شوند. مردم نیز عموماً بر این باور بودند که جهان به شکل همان لایه های پوست پیاز است. بیشتر مردم مخالف این عقیده بودند که هنگامی که شیطان از بهشت اخراج شد در جای اولین گامش پیاز رویید  در جای دومین گامش سیر.

در تمدنهای قدیم آسیا و آفریقا خوردن سیر و پیاز، هر چند بسیار متداول بود، عادت خوبی به شمار نمی رفت.

حداقل سه حدیث درصحیح بخاری هست که دلالت دارد بر این که حضرت محمد صلی الله علیه وآله از بوی سیر و پیاز نفرت داشت و به اصحابش می فرمود: بعد از خوردن سیر یا پیاز بلافاصله نزد او نیایند. اما در هیچ یک از این احادیث خوردن سیر یا پیاز نهی نشده است. مسلم است که این هر دو گیاه از نظر طبی بسیار مفیدند اما بویی زننده و طعمی تند دارند مخصوصاً اگر به صورت خام مصرف شوند.

خواص پیاز

پیاز از ترکیبات مهم بسیاری از غذاهاست. پیاز خام اگر چه سبب ناهنجاری در تنفس می شود، اما پیاز پخته را برای خاصیت ضدغفونی کننده ای که برای تمام دستگاه گوارش دارد همگان مصرف می کنند. پیاز، محرک، مدر و خلط آور است. پیاز مخلوط با نمک طعام برای درمان قولنج و اسکوربوت مفید است و پیاز سرخ کرده به صورت ضماد برای دمل هایی که سر باز نکرده اند به کار می رود. بوییدن آب پیاز برای به هوش آوردن بیمار و برای رفع تشنج کودکان، سردرد، صرع و تشنج مفید است و پادزهری مناسب برای مسمومیت های ناشی از دخانیات است. برای رفع گوش درد، آب پیاز گرم به گوش می چکانند. جوشانده ی پیاز برای جلوگیری از احساس گرمای شدید بسیار مناسب است. پیاز سرخ کرده دارویی مؤثر برای بواسیر است.

گیاهان در قرآن ( ترنجبین )

ارزش والای کلام خدا در بین مسلمانان و مقام بلند این معجزه بزرگ الهی در تمام زمانها و مکانها، قرآن پژوهان و دانایان سراسر جهان را شیفته خود ساخته و هر کس به اندازه توان و دانش خود با تاویل و تفسیر آیات کوشیده است پرده ابهام از معانی قرآن بردارد.

از جمله کسانی که به امید یافتن لولو و مرجان به اعماق این دریای بی کران پای نهاده یک دانشمند مسلمان هندی است که به بررسی گیاهان در قرآن کریم پرداخته است.

گیاهانی که قرآن مجید از آنها نام برده است هم از نظرخواص و کاربرد وهم ازجهت اشاره به رویدادها و وقایعی که همراه با نام این گیاهان آمده نیز از اهمیت ویژه ای برخوردارند و شناخت این گیاهان برای فهم بسیاری از آیات لازم است.

مقالاتی دراین زمینه تقدیم حضورتان می شود که سعی در معرفی گیاهان در قرآن داریم تا قدمی برای درک بیشتر قرآن برداشته باشیم .

نام قرآنی: مَنّ

نامهای متداول: فارسی: ترنجبین گزانگبین؛ عربی، اردو: ترنجبین، کزنجبین، منّ؛ عبری: مان؛ هندی: شیری؛ تامیلی، تلگو، ملیالمی: مِنّا؛ انگلیسی، آلمانی، روسی، لاتینی، یونانی، ایتالیایی:manna؛ فرانسوی:manne؛ اسپانیایی:mana.

نامهای علمی:Alhagi maurorum Medic (از تیره ی نیام دارانLeguminosae)؛Tamarix mannifera Ehrenb (از تیره ی گزTamaricaceae)

اشارات قرآنی

1-    وَ ظَلَّلْنَا عَلَیکُمُِ الْغَمامَ وَ اَنْزَلْنا عَلَیکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوی کُلُوا مِنْ طَیباتِ مَا رَزَقْناکُمْ  وَ مَا ظَلَمُونَا وَ لکِنْ کَانُوا اَنْفُسَهُمْ یظْلِمُونَ.  (بقره / 57)

و ابر را سایبانتان گردانیدیم و برایتان مَنّ و سلوی فرستادیم. بخورید از این چیزهای پاکیزه که شما را روزی داده ایم . آنان بر ما ستم نکردند، بلکه بر خود ستم می کردند.

2- وَ قَطَّعْنا هُمُ اثْنَتَی عَشْرَةَ اَسْباطاً اُمَماً  وَ اَوْحَینَا اِلی مُوسی اِذِ اسْتَسْقئهُ قَوْمُه اَنِ اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرفَانْبَجستْ مِنْهُ اثْنَتَا عَشرةَ عَیناً  قَدْ عَلِمَ کُلُّ اُناَسٍ مَشْرَبَهُمْ طوَ ظَلّلََْنا عَلَیهِمُ الْغَمَامَ وَ اَنْزَلْنَا عَلَیهِمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوی  کُلُوا مِنْ طَیباتِ مَا رَزَقْناکُمْ وَ مَا ظَلَمُونا وَلکِنْ کانُوا اَنْفُسَهُمْ یظْلِمُونَ (اعراف/ 160)

بنی اسرائیل را به دوازده سبط تقسیم کردیم. و چون قوم موسی از او آب خواستند به او وحی کردیم که عصایت را بر سنگ بزن. از آن سنگ دوازده چشمه روان شد و هر گروه آبشخور خویش را بشناخت. و ابر را سایبانشان ساختیم و بر ایشان مَنّ و سَلوی نازل کردیم. بخورید از این چیزهای پاکیزه که بر شما روزی داده ایم. و آنان به ما ستم نکردند بلکه به خودشان ستم می کردند.

3-    یا بَنی اسْرائیلَ قَدْ اَنْجَیناکُمْ مِنْ عَدُوِّکُمْ وَ واعَدْناکُمْ جانِبَ الطُّورِالاَیمَنَ وَ نَزَّلْنا عَلَیکُمُ الْمَنَّ وَ السَّلْوی. کُلُوا مُنْ طَیباتِ ما رَزَقناکُمْ وَلا تَطْغَوْا فیهِ فَیحِلَّ عَلیکُم غَضَبی وَ مَنْ یحْلِلْ عَلَیهِ غَضَبی فَقَدْ هَوی. (طه / 81-80)

ای بنی اسرائیل، شما را از دشمنتان رهانیدیم و با شما در جانب راست کوه طور وعده نهادیم و برایتان مَنّ و سلوی نازل کردیم. از چیزهای پاکیزه که شما را روزی داده ایم بخورید و از حد مگذرانیدش تا مبادا خشم من به شما رسد، که هر کس که خشم من به او برسد، در آتش افتد.

" مَنّ" در عربی  اگر چه به معنای «احسان» و «بخشش» است، امّا به طور کلی به معنای غذایی شیرین به کار رفته است که پس از خروج بنی اسرائیل از مصر و سرگردانی آنان در بیابان سینا خداوند این ماده ی غذایی را بر ایشان نازل کرد. علامه یوسف علی در قرآنی که ترجمه کرده بیان می کند که «منّ» صمغی شیرین بود که از درختان گز در صحرای سینا به دست می آمد. در کتاب لغة القرآن عبدالرشید نعمانی آمده، «مَنّ» ماده ای شبیه شهد گیاهی توصیف شده است که بر برگ بعضی درختان می نشیند و صبحدم جمع آوری می شود. تعدادی دیگر از مفسران قرآن، مانند مولانا ابوالکلام آزاد، مولانا اشراف علی ثنوی، مولانا عبدالحق حقّانی، مولانا ابوالاعلی مودودی، و مولانا عبدالماجد دریابادی، «مَنّ» را فرآورده ای گیاهی توصیف کرده ولی هیچ یک از آنان نتوانسته اند منشأ اصلی و گیاهی آن را شناسایی کنند. البته بعضی نوشته اند که ترنجبین فعلی همان «منّ» واقعی است.

ابوریحان محمدبن احمد بیرونی (362-440ه) اولین فردی بود که ثابت کرد ترنجبینی که از گیاهی به نام «الحاج» به دست می آید همان مَنّ قرآن است. او نیز بیان کرد حشرات بسیار کوچکی که روی بعضی از این درختان زندگی می کنند مولّد ترنجبین می باشند. کلمه ی «ترنجبین» معرّب کلمه فارسی «ترانگبین» است. (تر یعنی تازه و انگبین به  معنای عسل است).

سالها پس از بیرونی در مورد شناخت گیاهان و فرآورده های گیاهی  مشرق زمین پیشرفتی حاصل نشد. در سال 1237/1822 ی.ل. بورکهارت (J.L.Burckhard) نویسنده ی کتاب معروف سفرنامه ی سوریه و سرزمین مقدس نقل کرد روی بعضی درختان در سرزمین فلسطین و شام حشراتی به سر می برند که صمغی شیرین تولید می کنند. بورکهارت، که در مصر مشهور به شیخ برکات بود نقل می کند که این حشرات تنه ی درخت میزبان را نیش می زنند و در گرمای شدید روزهای آفتابی این درخت مایعی تراوش می کند که در شبهای سرد به صورت صمغ منعقد می شود. پس از چاپ کتاب بورکهارت، دیری نپایید که دو گیاه شناس معروف به نام ایرنبرگ (Ehrenberg) و همپریش (Hemprich) گزارش تحقیقات خود را در سال 1829 چاپ کردند و حشره ای را که مَنّ تولید می کند کوکوس مَنیپاروس (Coccus manniparus) نام گذاشتند. آنان مَنّی را که این حشره از درختان سینا تولید می کرد مشاهده کردند و نام این درختان را گز گذاشتند. از این رو در نیمه قرن نوزدهم بخوبی روشن شد که درختان صحرای سینا ماده ای قندی ترشح می کنند. بعدها، روایت کردند که مردمان اطراف صحرای سینا منّ را از درختان جمع آوری و از آن در خوراکهای شیرین استفاده می کردند. در حقیقت برای بعضی از قبایل این ناحیه این شیره ی گیاهی تنها منبع شیرین بود.

بر اساس تحقیقات علمی که تاکنون انجام شده، می توان گفت که منّی که در قرآن آمده از دو گونه مختلف گیاه به دست می آمده است. یکی گیاهی به نام «الحاج» یا «عاقول» (خارشتر) به نام علمی «الحاجی موروروم» که بوته ای خاردار و خوراک مناسبی برای شتر است و از این رو «شوک الجمل» و یا در فارسی «خارشتر» نام دارد. طول این بوته معمولاً کمتر از یک متر است اما ریشه های بسیار بلند دارد که گاهی تا عمق بین 5 تا 7 متر در زمین فرو می رود. علاوه بر صحرای سینا و سوریه و دیگر کشورهای عربی این گیاه در ایران و هند و پاکستان نیز دیده می شود و بیشتر در شوره زار می روید. ایران امروزه منبع اصلی منّ است که محصول آن ترنجبین نامیده می شود.

علاوه بر بوته " الحاج" که در زمان حضرت موسی گیاهی بسیار معمولی در صحرای سینا بود، گیاه دیگری در آن ناحیه می رویید به نام گزانگبین که از آن منّ به دست می آمد. این گیاه معمولاً در سوریه، فلسطین، عراق و ایران می روید.

منـّی که از خارشتر و گزانگبین به دست می آید به ترتیب ترنجبین و کزنجبین نام دارد و هنوز در بسیاری از نقاط جهان کالایی تجاری شمرده می شود.

طعام بنی اسرائیل

در قرآن در سه مورد نام منّ آمده است و در هر سه آیه با کلمه ی سلوی (بلدرچین) همراه است. این آیات به روشنی دلالت دارد بر این که خوراکی شامل ئیدراتهای کربن شیرین (منّ) و ماده ای پروتئینی و چرب (سلوی) برای بنی اسرائیل نازل می شد که برنامه غذایی متوازنی بود. در غیر این صورت صدها هزار بنی اسرائیلی نمی توانستند تنها با خوردن منّ شیرین مدت چهل سال (1491-1451ق.م.)  به زندگی ادامه دهند. اشاره ی قرآن به «سایه ی ابرها» در سوره اعراف و طه بسیار مهم و پر معنی است. این دلالت دارد که میلیونها درختی که در چنین مقیاس وسیعی برای این همه مردم ، منّ فراهم می کرد سایه دار نبود. و خداوندِ متعال ابرها را سایبان آنان قرار داد تا از آفتاب سوزان در امان باشند. لازم است متذکر شویم که «الحاج» یا خارشتر بوته ای کوچک است و نمی تواند بر آدمی سایه افکند. گزانگبین نیز درختی است کوچک با برگهایی ریز و فشرده که مناسب این منظور نیست. از این رو اگر چه این درختان در نواحی سینا بسیار زیاد بود اما سایبانی مناسب برای بنی اسرائیل در دوران سرگردانی شان نبود. اگر چه این درختان به طور اعمّ و خارشتر به طور اخصّ، پناهگاه مناسبی بود برای تولید و پرورش پرندگان یعنی سلوی (بلدرچین) که بنی اسرائیل بسادگی به آن دسترسی داشتند.

منبع :

گیاهان در قرآن ، دکتر محمد اقتدار حسین فاروقی ، ترجمه احمد نمائی .

گیاهان در قرآن (خیار)

و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت، از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. (بقره / 61)

نام قرآنی:

قثا

نامهای متداول:فارسی، عبری، اردو: خیار؛ اردو، هندی، مراتی، گجراتی: گکری؛ سانسکریت: کرکاتی؛ عبری: کیشیوم؛ بنگالی: کانکور؛ تلگو: ملودوزکای؛ تامیلی: مولو لاریکاری؛ انگلیسی:cucumber؛ فرانسوی:concombre؛ لاتینی:cucumis؛ ایتالیایی:cetriolo؛ آلمانی:Gurke؛ روسی: ogurets؛ اسپانیایی:pepino؛ یونانی:angouri.

نام علمی:  

      Cucumis sativus (از تیره  کدو: Cucurbitaceae)

اشاره ی قرآنی:

" و اذ قلتم یا موسی لن نصبر علی طعام واحد فادع لنا ربک یخرج لنا ممّا تنبت الارض من بقلها و قثآئها و فومها و عدسها و بصلها قال اتستبدلون الّذی هو ادنی بالّذی هو خیر اهبطوا مصراً فانّ لکم ما سالتم و ضربت علیهم الذلّة و المسکنة و باءو بغضب من الله ذلک بانّهم کانوا یکفرون بایات الله و یقتلون النبیین بغیرالحق ذلک بما عصوا و کانوا یعتدون." (بقره/ 61)

و آن زمان را که گفتید: ای موسی، ما بر یک نوع طعام نتوانیم ساخت از پروردگارت بخواه تا برای ما از آنچه از زمین می روید چون سبزی و خیار و سیر و عدس و پیاز برویاند. موسی گفت: آیا می خواهید آنچه را که برتر است به آنچه فروتر است بدل کنید؛ به شهری باز گردید که در آن جا هر چه خواهید به شما دهند. مقرر شد بر آنها خواری و بیچارگی و خشم خدا را بر خود هموار ساختند و این بدان سبب بود که به آیات خدا کافر شدند و پیامبران را به ناحق کشتند و نافرمانی کردند و تجاوز ورزیدند.

چندین نوع کدو از زمان های قدیم در عربستان و مصر می روییده است. کدوی قلیانی، طالبی، هنداونه، کدو تنبل و خیار از این نوع می باشند. در قرآن در آیه  فوق از خیار به نام «قثّا» همراه با عدس، پیاز و سیر نام برده است. اینها سبزی هایی بودند که بنی اسرائیل قبل از خروج از مصر و سرگردانی در صحرای سینا، همراه با پیامبرشان موسی، عادت داشتند که آن را بخورند.

خواص خیار

انواع خیار به صورت خام و پخته مصرف می شود. خیار شامل 90 درصد آب، حدود 3 درصد مواد قندی، کمتر از یک درصد پروتئین و مقداری بسیار ناچیز چربی می باشد. خیار سرد و مدّر است. و ماده ای بسیار پر ارزش برای ساختن سالاد است.

بنابر احادیثی که در صحیح بخاری و صحیح مسلم آمده از عبدالله بن جعفر نقل شده که گفت من خود دیدم که حضرت محمد صلی الله علیه و آله خرمای تازه و خیار را با هم می خورد.

گیاهان در قرآن (زنجبیل)

در آن جا جامی بنوشانندشان که آمیخته با زنجبیل باشد.(انسان/ 17)

نام قرآنی:زنجبیل

نامهای متداول: فارسی: زنجبیل شنکلیل؛ عربی: زنجبیل، زنجفیل، جنزبیل، زنزبیل؛ اردو، هندی، کشمیری، پنجابی: سونته، اَدَرک؛ سانسکریت: اردرکم، سرینجبر، بنگالی: آدا؛ تامیلی: اینجی؛ مراتی: آل؛ گجراتی: ادو؛ ملیالمی: اینچی؛ انگلیسی:ginger، فرانسوی:gingembre؛ آلمانی:Zingiberi, Ingwer؛ یونانی:zingberis اسپانیایی:jengibre؛ ایتالیایی:zenzero؛ روسی:imbir لاتینی: zingiber

نام علمی:Zingiber officinale (از تیره زنجبیلZingiberceae)

اشاره قرآنی:

"ویسقون فیها کاساً کان مزاجهازنجبیلاً." (انسان/ 17)

در آن جا جامی بنوشانند شان که آمیخته با زنجبیل باشد.

در این آیه خداوند به اهل بهشت وعده فرموده که به پاداش کارهای نیکویشان در دنیا به آنان شرابی می نوشاند با طعم زنجبیل. در تفسیر مظهری آمده که اعراب علاقه زیادی به زنجبیل داشتند لذا خداوند بنابر ذائقه آنان چیزی وعده فرمود. مولانا مودودی می نویسد: اعراب عادت داشتند زنجبیل را با آب نوشیدنی خود بیامیزند.

زنجبیل که نام علمی آن "زنجیبر افیسینال" است گیاهی بومی هندوستان می باشد و اعراب در روزگاران قدیم زنجبیل یا بس (خشک) (سونته) را از هندوستان وارد می کردند. کلمه عربی زنجبیل گویا مشتق از کلمه سانسکریت "سرینجبر" باشد. مولانا سید سلیمان ندوی گفته است "برای ما (هندیان) نهایت افتخار است که چند کلمه ای از سرزمین ما سعادت راه یافتن به قرآن مجید را پیدا کرده است. شکی نیست که در رابطه با بهشت خداوند نام سه گیاه معطر سرزمین ما (هندوستان) در قرآن مجید آمده است. و این سه عبارتند از مِسک، زنجبیل و کافور." و بنا به گفته مولانا ندوی این سه کلمه به ترتیب از سه کلمه هندی مُشک، سرنجورا (جرنجبرا) و کارپورا (کاپور) مشتق شده است. او نیز نوشته است که سوای زنجبیل و کافور، کلمه طوبی نیز مشتق از کلمه توپا در زبان سانسکریت می باشد.

موارد استفاده زنجبیل

زنجبیل، ریزوم این گیاه، ماده گیاهی جالبی است که اکنون در سراسر جهان به کار می رود، و شامل روغنی معطر است که بویی خوش دارد. ماده اصلی این روغن را کامفن، فلاندرین، زنجبرین، سینول و بورنوئل تشکیل می دهد. این روغن دارای رزینی چرب به نام جنجرین می باشد. روغن زنجبیل، رزین چرب زنجبیل و زنجبیل پرورده از اقلام مهم تجارت بین المللی است. این مواد در تهیه مواد خوراکی و نوشیدنی مانند شیرینی، بیسکویت، غذاهای پرادویه، چاشنی غذا، نان زنجبیلی، آبجو زنجبیلی، ترشیها، شربتها و مرباها به کار می رود.

مصارف پزشکی زنجبیل

زنجبیل محرک جهاز هاضمه و برای هضم غذا بسیار مفید است. زنجبیل برای درمان سوه هاضمه، نفخ، قولنج، استفراغ، تشنج موضعی، حالتهای درد ناک معده و تنگی نفس بسیار موثر است. عصاره زنجبیل همراه با آب لیمو و نمک طعام اگر قبل از غذا خورده شود، برای بی اشتهایی سودمند است. همچنین در مورد صفرا و سرسام تجویز می شود.

در مورد سوزش گلو و گرفتگی سینه و صدا یک تکه زنجبیل را می جوند تا بزاق خوب ترشح شود. عصاره زنجبیل برای درمان دیابت و رماتیسم مزمن مفید است. دندان درد و سر دردهای عصبی با خمیری از زنجبیل خشک و آب تسکین می یابد. ابن سینا خواص تقویتی بسیاری علاوه بر این خواص برشمرده است. جالینوس استفاده از زنجبیل را در مورد فلج و همه بیماریهای ناشی از سردی تجویز می کند.

بسیاری از کشورهای جهان به میزان فراوان زنجبیل تولید می کنند که هندوستان و مالزی و نیجریه در راس آنها قرار دارند. در هندوستان حدود چهل در صد از مجموع این محصول را خشک می کنند و بقیه به کشورهای دیگر از جمله ایران، کویت، مراکش، عربستان، یمن، امارات متحده، انگلستان و آمریکا صادر می شود. هندوستان از راه فروش زنجبیل ارز خارجی برابر با 200 میلیون روپیه به دست می آورد. هنگ کنگ، چین و استرالیا عمده ترین تهیه کننده و صادره کننده زنجبیل پرورده به بازارهای غربی می باشند.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد