-
زندگی به سبک گوسفندان
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 17:18
زندگی به سبک گوسفندان ای بی خبرانی که آنی مورد غفلت نیستید ، و ای ترک کنندگان فرامین الهی که از تمامی کارهایتان بازخواست میشوید ؛ شما را چه شده است که از خدای خود روی گردان و به غیر او گرایش دارید؟ چونان چهار پایانی که چوپان آنها را در بیابانی وبا خیز، و آبهایی بیماری زا رها کرده است . هر روز صبح که از خانه بیرون...
-
عُجب
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 16:11
۱ عُجب حقیقت عجب و اقسام آن - فرق عُجب با اِدلال [1] : صفت عجب معمولا هنگامی حاصل مىشود که عمل از شائبه ریا خالص شود . عجب عبارت است از بزرگ دانستن نعمت و تکیه بر آن و فراموش کردن نسبت نعمت با نعمت دهنده. در کتاب کافى از على بن سوید روایت شده که از حضرت ابن الحسن امام موسى کاظم - علیه السّلام- درباره عجبى که عمل را...
-
ظلم و ستم
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 14:19
۱ ظلم و ستم ظلم در اصل لغت، به معنی کار بیجاکردن، و تعدّی نمودن از حد وسط است. و ظلم به این معنی، جامع همه رذایل، و مرتکب شدن هر یک از قبایح شرعیه و عقلیه را شامل می شود. و این، ظلم به معنی اعمّ است. و برای ظلم، معنی دیگری نیز هست که عبارت است از: ضرر و اذیّت رسانیدن به غیر، از قبیل: کشتن و یا زدن، یا دشنام و فحش...
-
شهوت رانی
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 14:12
شهوت رانی شهوت رانی عبارت است از: متابعت کردن آدمى قوه شهویه خود را در هر چیزى که میل به آن مىکند و آدمى را به آن مىخواند، از: شهوت شکم و فرج و حرص مال و جاه و زینت و امثال اینها. و بسیارى از علماى اخلاق تخصیص دادهاند آن را به متابعت شهوت شکم و فرج و حرص بر اکل و جماع. و تفسیر اول اگر چه به منشأیّت این صفت از براى...
-
شرک به خدا
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 14:10
۱ شرک به خدا همچنان که توحید، مراتب و درجات دارد شرک نیز به نوبه خود مراتبی دارد که از مقایسه مراتب توحید با مراتب شرک به حکم «تُعْرَفُ الْأشْیاءُ بأضْدادِها»، هم توحید را بهتر میتوان شناخت و هم شرک را. تاریخ نشان میدهد که در برابر توحیدی که پیامبران الهی از فجر تاریخ به آن دعوت میکردهاند، انواع شرکها نیز و جود...
-
شراب خواری و قمار بازی
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 14:07
۱ شراب خواری و قمار بازی زندگی بر وفق فطرت چشمه ای فوران می کند و مقدار آبی از آن خارج می شود و در نهر بجریان می افتد، منازلی را می پیماید و پیچ و خم هایی را طی می کند تا به دریا می ریزد و از جریان می افتد. حیات طبیعی هر انسانی مانند آبی است که از چشمه زندگی در نهر عمر بجریان افتاده است، مراحل کودکی، جوانی، میان سالی...
-
سوء ظن و بدگمانی
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 14:00
سوء ظن و بدگمانی این صفت رذیله نتیجه ترس و ضعف نفس است، زیرا که هر ترسوی ضعیف النفسى، هر فکر فاسدى که به خاطرش مىگذرد و به قوه واهمه او در مىآید اعتقاد مىکند و پى آن مىرود. و این صفت خبیثه از مهلکات عظیمه است. خداوند عالم مىفرماید: «یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثیرا مِنَ الظَّنِّ انَّ بَعْضَ الظَّنِّ...
-
دزدی و سرقت
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:58
دزدی و سرقت از گناهانی که به کبیره بودنش تصریح شده، دزدی است، در روایتی از حضرت صادق ـ علیه السّلام ـ رسیده است که: «زنا نمیکند زنا کننده در حالی که به خدا و روز جزا ایمان داشته باشد و همچنین دزدی نمیکند شخص دزد در حالی که ایمان داشته باشد» [1] یعنی زانی و دزد در حال زنا و دزدی روح ایمان با آنها نیست به طوری که اگر...
-
سخن چینی
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:57
سخن چینی از گناهانی که کبیره بودنش، به واسطه وعده عذاب در قرآن و اخبار مسلم شده، سخن چینی(نمیمه) است. خداوند در سوره مبارکه رعد می فرماید: «وَ یقطَعونَ ما أمرَ اللهُ بهِ أن یوصلَ و یفسدونَ فی الارضِ أولئکَ لهُم اللعنهُ و لهُم سوءُ الدارِ»؛ [1] «و کسانی که قطع می کنند آنچه را خداوند امر به وصل آن فرموده و در زمین فساد...
-
سحر و جادو
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:54
۱ سحر و جادو سحر چیست؟ در این که «سحر» در چه تاریخی به وجود آمده، تاریخ روشنی در دست نیست، ولی این قدر می توان گفت: که از زمانی خیلی قدیم، این کار بین مردم رواج داشته است. اما چه کسی بار اول جادوگری را به وجود آورد؟ در این قسمت نیز نقطه روشنی در تاریخ دیده نمی شود. ولی معنی سحر را می توان انجام نوعی اعمال خارق العاده...
-
سبک شمردن نماز
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:48
۱ سبک شمردن نماز شکی نیست که بی اعتنایی به نماز گناهی است بزرگ. بنابراین شناسایی مصادیق این تحقیر ناپسند، مقدمه پرهیز از این عصیان نابخشودنی است. عناوین زیر از مصادیق سبک شمردن نماز است. الف) تأخیر نماز: امام صادق ـ علیه السلام ـ در تفسیر آیهی شریفهی قرآن، که در ارتباط با مذمت بی اعتنایی به نماز نازل گردیده است [1]...
-
زنا
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:44
زنا ۱ از جمله گناهانی که به کبیره بودنش تصریح شده زنا است، چنان که در روایات فرمودهاند و برای کبیره بودنش به آیه 68 سوره فرقان تمسک شده که میفرماید: «از جمله صفات بندگان خدا آن است که نپرستند و نخوانند با خدای به حق، خدای دیگری را (یعنی مشرک نباشند) و آن نفسی که خدا کشتنش را حرام فرموده نکشند و زنا نکنند، و کسی که...
-
ریا
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:27
ریا ۱ نکوهش و حرمت ریا خداوند تعالی می فرماید: «ویل للمصلین الذین هم عن صلاتهم ساهون الذین هم یرائون و یمنعون الماعون [1] ؛ وای بر حال نمازگزارانی که از نماز خویش غافلند آنانکه ریاء می کنند و احسان و نیکی به فقراء را منع می کنند». و می فرماید: «یراءون الناس ولا یذکرون الله الا قلیلا [2] ؛ منافقین... با مردم ریا می...
-
رباخواری
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:18
رباخواری ۱ زیان رباخواری رباخواری، تعادل اقتصادی را در جامعه ها به هم می زند و ثروت ها را در یک قطب اجتماع جمع می کند، زیرا جمعی بر اثر آن فقط سود می برند، و زیانهای اقتصادی همه متوجه گروه دیگر می گردد، و اگر می شنویم فاصله میان کشورهای ثروتمند و فقیر جهان روز به روز بیشتر می گردد یک عامل آن همین است و به دنبال آن...
-
دشنام و بد زبانی
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:15
دشنام و بد زبانی یکی از آفات زبان، دشنام و ناسزاگوئی است و آن عبارتست از اینکه انسان از امور قبیح و مستهجن با عبارات و الفاظ صریح تعبیر کند و کلمات ناشایست و دور از شان آدمی را بر زبان جاری نماید که در اصطلاح به آن سب یا فحش میگویند. فحش مفهوم وسیعی دارد که شامل نسبتهای زشت ناموسی نیز میشود. البته الفاظ و عباراتی...
-
دروغ
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:13
دروغ ۱ دروغ از جمله گناهان کبیره، بلکه زشتترین گناهان و خبیثترین آنها است. صفتی است که انسان را در دیدهها خوار، و در نظرها بیوقع و بیارزش میسازد. و سرمایه خجالت و شرمندگی، و باعث دل شکستگی و رنج و اندوه می گردد. سبب و اساس ریختن آبرو در نزد خلق خدا، و باعث سیاهروئی دنیا و آخرت است. و آیات در مذمّت این صفت...
-
خیانت در امانت
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 13:09
خیانت در امانت ۱ امانت داری یعنی چه؟ امین به کسی گفته می شود که به مال و عرض و ناموس کسی خیانت نکرده باشد رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در دوره جاهلیت و آغاز اسلام در امانت داری آنچنان مشهور بود که او را به محمد امین لقب دادند. در برابرش کلمه خائن وجود دارد و به کسی اطلاق می گردد که به نوعی در مال و عرض و...
-
خوردن مال یتیم
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 12:04
خوردن مال یتیم ۱ قال الله تعالی: «ألم یَجِدکَ یتیماً فأوی و وجدکَ ظالاً فَهَدی و وجدکَ عائلاً فأغنی فأما الیتیمَ فلا تَقهَر و أما السائل فلا تَنهَر و أما بِنعمهِ ربک فحدث»؛ [1] خداوند متعال میفرماید: «آیا او تو را یتیمی نیافت و پناه داد؟ و تو را گمشده یافت و هدایت کرد؟ و تو را فقیر یافت و بی نیاز نمود؟ حال که چنین...
-
خلف وعده
چهارشنبه 6 دیماه سال 1391 11:59
خلف وعده ۱ از گناهانی که به کبیره بودنش تصریح شده، وفا نکردن به عهد و پیمان است چنانچه در صحیحه حضرت عبدالعظیم ذکر شد و حضرت امام صادق ـ علیه السّلام ـ بر کبیره بودنش به آیه 25 از سوره رعد استشهاد میفرماید «کسانی که پیمان خدای را پس از بسته شدنش میگسلند و میبرند آنچه خداوند امر به پیوند آن فرموده و در زمین فساد...
-
خشم و غضب
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:41
خشم وغضب غضب عبارت است از: حالت نفسانیّهای که باعث حرکت روح حیوانى و از داخل به جانب خارج از براى غلبه و انتقام مىشود و هرگاه شدت نمود باعث حرکت شدیدى مىشود که از آن حرکت، حرارتى مفرط حاصل، و از آن حرارت دود تیرهاى بر مىخیزد و دماغ و رگها را چنان پر مىسازد که نور عقل را مىپوشاند، و اثر قوه عاقله را ضعیف مىکند....
-
حسد
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:35
حسد حسد عبارت است از آرزوی زوال نعمتی از برادر مسلم خود، از نعمتهائی که صلاح او باشد. و اگر تمنّای زوال نعمت از او نکند، بلکه مثل آن را از برای خود خواهد، آن را «غبطه» و «منافسه» خوانند. و اگر زوال چیزی را از کسی خواهد، که صلاح او نباشد آن را غیرت گویند. ضد حسد، نصیحت است. و آن عبارت است از: خواستن نعمتی برای برادر...
-
حرص و طمع
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:23
حرص و طمع ۱ حرص صفتى است نفسانیّه، که آدمى را وامىدارد بر جمع نمودن زاید از آنچه احتیاج به آن دارد. و این صفت، یکى از شعبه های حبّ دنیا، و از جمله صفات مهلکه، واخلاق مضلّه است. بلکه این صفت خبیثه، بیابانى است کران ناپیدا که از هر طرف روى به جایى نرسى و وادئى است بىانتها، که هر چند در آن فرو روى عمق آن را نیابى....
-
حرام خواری
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:20
حرام خواری ۱ از صفات رذیله متعلقه به قوه شهویه مال حرام خوردن و از آن اجتناب نکردن است و آن از نتایج حب دنیا و حرص بر آن است. و از مهمترین هلاک کننده ها و بزرگ ترین موانع رسیدن به سعادات است. بیشتر کسانی که به هلاکت رسیدهاند سببش آن بوده. و اکثر مردم که از فیوضات و سعادات محروم ماندهاند به واسطه آن محروم شده اند...
-
حب دنیا
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:15
حب دنیا ۱ بدان که انسان چون مولود همین عالم طبیعت است و مادر او همین دنیاست و اولاد این آب و خاک است، حب این دنیا در قلبش از همان اول قرار میگیرد و هر چه بزرگتر شود، این محبت در دل او رشد می کند. و به واسطه این قوای شهویه و آلات التذاذیه که خداوند به او مرحمت فرموده برای حفظ شخص و نوع، محبت او روزافزون شود و چون این...
-
حب جاه و شهرت
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:10
حب جاه و شهرت آیات و روایات وارده در مذمّت حبّ جاه و شهرت بدان که حبّ جاه و شهرت، از مهلکات عظیمه، و طالب آن، طالب آفات دنیویّه و اخرویّه است و کسى که اسم او مشهور و آوازه او بلند شد، کم مىشود که دنیا و آخرت او سالم بماند، مگر کسى را که خداوند عالم به حکمت کامله خود به جهت نشر احکام دین برگزیده باشد. در شاهراه جاه و...
-
جهل
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:08
جهل جهل بسیط: عبارت است از خالى بودن نفس از علم، و اتصاف آن به جهل، بدون این که هم چنین داند که مىداند، یعنى بر او مشتبه نشده باشد، و اعتقاد دانستن را نداشته باشد.و در ابتداى امر، این صفت ذموم نیست بلکه ممدوح است، زیرا که آدمى تا به جهل خود بر نخورد و نداند که نمىداند در صدد تحصیل علم بر نمىآید. بلى باقى بودن بر...
-
تکبر و غرور
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 21:05
تکبر و غرور ۱ تکبّر عبارت است از حالتی که انسان خود را بالاتر از دیگری ببیند و اعتقاد برتری خود را بر غیر داشته باشد. و فرق این با عجب، آن است که: انسان خود را شخصی بداند، و خود پسند باشد، اگر چه پای کسی دیگر در میان نباشد، ولی در کبر، باید پای غیر نیز در میان آید تا خود را از آن برتر داند و بالاتر بیند. و این کبر،...
-
تعصب و لجاجت
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 20:52
تعصب و لجاجت ۱ اشاره بی تردید اساسیترین پایه عبودیت و بندگی خدا تسلیم و تواضع در برابر حق است و به عکس هرگونه تعصب و لجاجت مایه دوری از حق و محروم شدن از سعادت است. تعصب به معنی «وابستگی غیر منطقی به چیزی» تا آنجا که انسان حق را فدای آن کند و لجاجتبه معنی اصرار بر چیزی استبه گونهای که منطق و عقل را زیر پا بگذرار،...
-
پرخوری و شکم پرستی
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 20:44
پرخوری و شکم پرستی شکمپرستى طرف افراط قوه شهویه می باشد و آن عبارت است از: متابعت کردن آدمى قوه شهویه خود را در هر چیزى که میل به آن مىکند و آدمى را به آن مىخواند، از: شهوت شکم و فرج و حرص مال و جاه و زینت و امثال اینها. بسیارى از علماى اخلاق تخصیص دادهاند آن را به متابعت شهوت شکم و فرج و حرص بر اکل و جماع. و...
-
بیهوده گویی
دوشنبه 4 دیماه سال 1391 20:42
بیهوده گویی گاهی انسان سخنی میگوید که ضرری به خود یا مؤمن دیگری وارد نمیسازد لکن هیچ فائده و ثمره دنیوی و اخروی نیز ندارد، اینگونه سخن گفتن اگر چه مباح و جایز است ولی از جهتی مذموم و مکروه میباشد، زیرا بیفائده و عبث است و شخص عاقل مرتکب فعل عبث و عمل بیفائده نمیشود و مهمتر اینکه انجام کار بیفائده در صورت امکان...